Mgr.Savelberg  Gedachteniskapel

Gasthuisstraat 2A Heerlen Postcode: 6411 KE

Petrus (Peter) Joseph Savelberg (Heerlen, 10 februari 1827 - Heerlen, 11 februari 1907)

 was een priester en congregatiestichter

 

Retour: Home HEERLEN

 


Savelberg, Peter Joseph (kapelaan) Monseigneur; 10 februari 1827 - 11 februari 1907 Peter Joseph Savelberg werd op 10 februari 1827 in Heerlen geboren als zoon van Alexander Savelberg en Anna Elisabeth Mertens. Vader Savelberg was eigenaar van een stadsherberg, waar de postiljon van paard verwisselde en de reizigers konden overnachten. Na de dood van zijn vrouw gaf hij de drukke herberg op en werd wijnhandelaar. Hij behoorde tot de notabelen van Heerlen. Hij was lid van de gemeenteraad en van het kerkbestuur. Van 1830 - 1839 was hij ook lid van de jury bij de rechtbank in Tongeren. We weten weinig over de kinderjaren van Peter Joseph. Er wordt verteld dat hij als klein kind meetrok met de grote bronk, de jaarlijkse processie met het Heilig Sacrament. Hij speelde eerst herder en later koorknaap. In beide rollen viel hij op door zijn kinderlijke ernst en eerbied. Het is bekend dat hij als kind de mensen voor zich innam. Aanvankelijk wist hij niet wat hij wilde worden. Zijn vader stuurde hem daarom op vijftienjarige leeftijd naar Rolduc om lessen aan de handelsschool te volgen. Hij ging vervolgens naar Brussel waar hij werkte op het kantoor van Zijn halfbroer Balthasar, die directeur van een glasfabriek was. De stille dorpsjongen Joseph kon echter niet wen­nen aan het werkmilieu en de gesprekken in de fabriek. Hij keerde spoedig terug naar het landelijke dorp Heerlen. Zijn toekomst stond nu vast: hij wilde priester worden. Voor zijn studies ging hij opnieuw naar Rolduc. Zijn godsdienstige aanleg kwam duidelijk tot uiting. Iedere avond na het eten bracht hij veel tijd in de kerk door om te bidden. Toen reeds bleek zijn bijzondere godsvrucht voor Christus in de Heilige Eucharistie. Iedere zondag ging hij ter communie en de biecht op zaterdagavond als voorbereiding op de zondag werd nooit overgeslagen. Savelberg was een goed student met niet alleen aanleg voor talen, maar ook voor wiskunde en filosofie. Tevens had hij gevoel voor muziek. In de harmonie van Rolduc speelde hij klarinet. In 1851 vertrok hij naar Roermond om zijn studie theologie voort te zetten aan het grootseminarie. Anderhalf jaar later, nog voordat hij zijn priesterstudie had voltooid, werd hij al benoemd tot leraar aan het bisschoppelijk college voor de vakken geschiedenis, wiskunde en Duits. Hij eiste veel van zijn leerlingen, maar nog meer van zichzelf. Hij ging hartelijk met de leerlingen om, maar eiste plichtsvervulling. Vanwege de nauwkeurigheid waarmee zijn ogen alles opnamen, kreeg hij de bijnaam ‘de valk’. Op 3 september 1854 werd hij door Mgr. Paredis, bisschop van Roermond, tot priester gewijd. Anderhalf jaar later, in april 1856, werd hij rector van het zustersklooster met meisjespensionaat Nonnenwerth op het Liebfraueneiland in de Rijn bij Bonn. De in zichzelf gekeerde asceet Savelberg, met zijn voor­liefde voor stilte en gebed, bleek toch niet zo op zijn plaats te zijn in een functie als leraar. In Nonnenwerth kwam hij in nauw contact met het vrouwelijke kloosterleven en tevens kon hij in de beslotenheid van het klooster zijn beschouwend leven verdiepen door veel gebed. De kroniekschrijfster van het klooster vermeldt dat hij onder hen leefde als een bescheiden en eenvoudig man, die zich nooit opdrong of op zijn recht stond, maar zijn plicht vervulde. Die zonder het te zoeken grote in­vloed uitoefen­de en zonder het te ver­moe­den voor allen een voorbeeld was. De tijd in Nonnen­werth zou een blijvende invloed hebben op het verdere leven van Savelberg. Hij had een beter inzicht gekregen in de eisen, gewoonten en moeilijkheden van het kloosterleven. Tevens had hij kennis gemaakt met de geest van Franciscus, die hij later aan de zusters en broeders van zijn congregatie zou overdragen. Op 6 december 1863 werd hij benoemd tot kapelaan in Schaesberg. Vier maanden na zijn aankomst in deze plaats stierf de pastoor. Kapelaan Savelberg moest een half jaar alleen de zielzorg verrichten. Hij trof in Schaesberg sociale wantoestanden aan. Vele gezinnen leidden een armoedig bestaan, niet door gebrek aan voedsel, maar door een ondoelmatige huishouding van de moeders die niet op hun taak waren voorbereid. Bejaarden werden geestelijk en lichamelijk aan hun lot overgelaten. De weeskinderen werden uitbesteed bij vreemden of bij een oom of tante ondergebracht. Zij werden als goedkope arbeidskrachten uitgebuit. De opvoeding en het onderwijs aan deze kinderen bleven achterwege. Daarom richtte de kapelaan in Schaesberg een Vincentiusvereniging op. Daarnaast kwam er een primitief huishoudschooltje waarover de Zusters Franciscanessen uit Heerlen de leiding kregen. Savelberg had ook plannen voor de stichting van een lagere school voor meisjes en een tehuis voor bejaarden en weeskinderen. De door de zusters gevraagde financiële garanties kon hij echter niet geven, waardoor de plannen niet konden worden uitgevoerd. In november 1865 werd Savelberg benoemd tot kapelaan aan de St. Pancratiusparochie in Heerlen. Dezelfde wantoestanden die hij in Schaesberg had proberen op te lossen, trof hij ook in Heerlen aan. Het lukte hem ook nu weer niet voldoende geld voor een tehuis voor bejaarden en weeskinderen bijeen te brengen. Uiteindelijk was zijn overbuurman bereid zijn eigen huis als opvanghuisje ter beschikking te stellen. Op de 4de oktober 1867 werd het godshuisje geopend. Nu was het zaak zusters voor de verzorging te krijgen. Binnen een jaar had hij zeven godsdienstig ingestelde vrouwen gevonden. In 1870 betrokken de Franciscanessen een ander pand en kon Savelberg het oude gebouw huren. De kapelaan ging ook zelf in het pand wonen. In het begin werd er bittere armoede geleden. De zusters moesten bij de boeren in de omgeving om voedsel gaan bedelen. Op 21 juni 1872 werden de eerste zes novicen ingekleed en was de congregatie van de Kleine Zusters van de Heilige Joseph geboren. De zusters leefden volgens de regel van de Derde Orde van Sint Franciscus. De mannelijke tak van de congregatie, de Broeders van de Heilige Joseph, kwam in 1878 tot stand. Op 16 juni van dat jaar werden de eerste twee broeders ingekleed. De bedoeling was een religieuze orde van broeders en priesters te stichten. De Latijnse school, die in het begin van de jaren tachtig werd opgericht, werd geen succes. Het plan om eigen priesters op te leiden moest men toen laten varen. In de huizen van de congregatie werden veel zenuwpatiënten verpleegd. Toen de waterkuur van pastoor Kneipp uit Wörishofen in Beieren (D.) een goede geneesmethode voor deze zieken bleek, werd broeder Aloysius naar Beieren gestuurd om de Kneippmethode te leren. De Kneippinrichting van broeder Aloysius in Heerlen werd later een groot succes. In 1879 vierde kapelaan Savelberg zijn 25-jarig Priesterfeest. In hetzelfde jaar werd hij op eigen verzoek ontslagen als kapelaan en kon hij zich geheel aan zijn congregaties gaan wijden. Er kwamen nu van alle kanten verzoeken voor nieuwe stichtingen binnen. In 1876 werd een filiaal in Schaesberg ingericht. De eerste grote stichting buiten Heerlen vond plaats in Heel bij Roermond. Deze inrichting werd een toevluchtsoord voor imbeciele en idiote kinderen, epileptici, gebrekkige en kindse bejaarden, voogdij- en weeskinderen en maatschappelijk ongeschikten. In 1889 werden er kloosters in Waubach en Buggenum geopend. In beide dorpen begonnen de zusters een naai­ en bewaarschool en verzorgden zij de wijkverpleging.


Peter Savelberg ging school in Heerlen en volgde twee jaar, in 1843 en 1844, de handelsschool in Rolduc. Daarna vertrok hij naar zijn broer Balthasar Savelberg, die in Brussel een glasfabriek leidde. Omdat hij er niet kon wennen, keerde Savelberg terug naar Heerlen. Tussen 1846 en 1849 zat hij weer op Rolduc en vanaf 1849 was hij seminarist in Roermond. Savelberg werd priester gewijd in 1852. Zijn eerste taak werd onderwijzer aan het bisschoppelijk college van Roermond. Hij verbleef er drie jaar (1853-1856). In 1856 werd hij rector van de Franciscanessen van Heythuysen, voor wie hij in het door hen geleide meisjespensionaat Nonnenwerth bij Bonn werkzaam was. In 1863 riep de bisschop hem terug en maakte hem kapelaan in Schaesberg, in 1865 werd hij kapelaan van de H. Pancratiuskerk in Heerlen. In deze tijd maakte de Katholieke Kerk in Limburg een opleving door, mede als gevolg van het herstel van de bisschoppelijke hiërarchie in 1853. Tegelijkertijd ontstond in deze periode een werkloosheidsprobleem onder de bevolking en nam de armoede van de Limburgse plattelandsbevolking toe. Hierdoor ontstond onder meer seizoensmigratie naar de industriegebieden in België en Duitsland. De traditionele gezinsverhoudingen kwamen onder druk te staan en men kwam tijdens de migratie in aanraking met andersoortige gezagsverhoudingen en opvattingen daarover. Uit bezorgdheid over toenemend alcoholisme, leegloperij, liberalisme en andere ontsporingen startte Savelberg als kapelaan een Vincentiusvereniging. In 1867 stichtte hij in Heerlen een gasthuis voor onbemiddelde wezen en bejaarden. Uiteindelijk richtte hij ter ondersteuning van deze mensen een zustercongregatie op. Op 21 juni 1872 werd de congregatie van de Kleine Zusters van de Heilige Joseph gesticht. In 1875 stichtte hij ook de congregatie van de Broeders van de H. Joseph. Daarbij werd hij geïnspireerd door Duitse religieuzen, die in Limburg vele huizen stichtten nadat zij als gevolg van de Kulturkampf Duitsland moesten verlaten. Hij bleef in deze periode nog steeds gewoon kapelaan in Heerlen, totdat hij in 1879 werd vrijgesteld en zich geheel kon wijden aan de reeds gestichte congregaties. Het werk van beide congregaties richt zich op jeugdzorg, kinderopvoeding en onderwijs van wezen en op verzorging van bejaarden. In 1904 gaf Peter Savelberg met de arts Frans de Wever het initiatief tot oprichting van het Sint-Jozefziekenhuis in Heerlen, waarvan de christelijke naam door de ontkerstening in de jaren 1970 snel werd geschrapt en gewijzigd in De Wever-ziekenhuis en nog weer later Atriumziekenhuis. In hetzelfde jaar 1904 werd Savelberg benoemd tot pauselijk geheim kamerheer. Na de dood van de congregatiestichter bleven de congregaties groeien. In 1887 werd een eerste vestiging in Vlaanderen opgericht. Een belangrijke bijdrage leverden de congregaties aan de missie in China, Irian Jaya (sinds 1938) en Kenia (sinds 1963). De congregaties telden in 1930 ruim 1500 zusters en broeders verdeeld over ruim vijftig huizen. Het zaligverklaringsproces van Savelberg werd door het bisdom Roermond in 1932 geopend. Sinds 28 november 1988 geldt Peter Joseph Savelberg als eerbiedwaardig dienaar Gods. In 1959 werd voor het graf van Savelberg een kapel in de Gasthuisstraat in Heerlen gebouwd, dat een aanbouw is aan het oude zusterklooster. In dat kloostergebouw bevindt zich de kamer van Savelberg in originele staat. Zowel de vertrekken als de tombe van Savelberg worden nog steeds frequent bezocht. De verering is echter vooral van regionaal karakter. Het graf van Savelberg zal op termijn worden verplaatst naar de nabijgelegen Pancratiuskerk. De kroonluchter boven het hoogaltaar is naar Savelberg vernoemd en bevat een Savelbergreliek .Bron:Wikipedia  Foto's: www.harriekuijpers.nl


Gebeden tot  Mgr.Savelberg

In de naam van de Vader, en de Zoon en de Heilige Geest. Amen.

Goede Monseigneur Savelberg. Wij zijn hier samen gekomen om te bidden voor

Uw zalig- en heiligverklaring en hopen dat Onze Lieve Heer

U de gunst verleend om 1 of meer van onze zieken in Zijn naam te genezen.

Wij danken God en U hiervoor met de meeste eerbied.

Wij bidden samen de Geloofsbelijdenis

Wij bidden het rozenhoedje van de Blijde Geheimen

1e geheim: De engel Gabriël brengt de blijde boodschap aan Maria.

2e geheim: Maria bezoekt haar nicht Elisabeth.

3e geheim: Jezus wordt geboren in de stal van Bethlehem.

4e geheim: Jezus wordt in de tempel aan God opgedragen.

5e geheim: Jezus wordt in de tempel teruggevonden.

Ofschoon Uw naam Monseigneur Savelberg anders doet vermoeden, was U een eenvoudige,

hardwerkende kapelaan, die zichzelf volledig wegcijferde en zich nooit opdrong of

op Uw recht stond. U heeft zich altijd ingezet voor onze allerarmste medemensen.

Nadat U de congregaties van de Kleine Zusters en Broeders van de Heilige Joseph

had opgericht, nam U op eigen verzoek ontslag als kapelaan, omdat U het

steeds drukker kreeg en U zich geheel aan beide congregaties wilde gaan wijden.

Wegens Uw grote verdiensten werd U op 3 september 1904,

ter gelegenheid van Uw 50-jarig Priesterfeest benoemd tot erekamerheer van

Paus Pius X en kreeg U de daarbij behorende titel van Monseigneur.

U wilde dat de zusters en broeders zouden beschikken over de eigenschappen

van eenvoud, bescheidenheid en nederigheid, daarom vond U het belangrijk

dat zij vaak de volgende litanie bidden.

LITANIE VAN DE NEDERIGHEID (SAMEN BIDDEN:)

Jezus, zachtmoedig en nederig van hart, verhoor mij.
Van het verlangen om te worden geacht, verlos mij, Jezus.
Van het verlangen om te worden bemind, verlos mij, Jezus.
Van het verlangen om te worden geprezen, verlos mij, Jezus.
Van het verlangen om te worden geëerd, verlos mij, Jezus.
Van het verlangen om te worden voorgetrokken, verlos mij, Jezus.
Van het verlangen te worden geraadpleegd, verlos mij, Jezus.
Van het verlangen om voor degelijk aangezien te worden, verlos mij, Jezus.
Van de angst om te worden vernederd, verlos mij, Jezus.
Van de angst om te worden geminacht, verlos mij, Jezus.
Van de angst om te worden achtergesteld, verlos mij, Jezus.
Van de angst om te worden belasterd, verlos mij, Jezus.
Van de angst om te worden vergeten, verlos mij, Jezus.
Van de angst om te worden bespot, verlos mij, Jezus.
Van de angst om te worden beledigd, verlos mij, Jezus.
Van de angst om te worden verdacht, verlos mij, Jezus.
Dat mijn medemensen meer achting genieten dan ik, Jezus, geef mij de genade dit te wensen.
Dat zij tot hun recht mogen komen, maar dat ik terzijde word gesteld, Jezus …
Dat zij in de waardering van de wereld mogen groeien en ik achtergesteld word, Jezus …
Dat zij geprezen en ik verwaarloosd word, Jezus …

Dat zij in elk opzicht boven mij worden voorgetrokken,  Jezus … Amen.

Wij hopen vurig dat er in Limburg, België, Nederland, Luxemburg, Duitsland en de rest van Europa en de

wereld weer veel jongemannen gaan kiezen voor het ambt van priester, want de huidige pastoors en

kapelaans kunnen hun belangrijk werk bijna niet meer aan, daarom bidden wij de volgende litanie:

LITANIE OM HEILIGE PRIESTERS

Heer, ontferm U over ons. Christus, ontferm U over ons.
Heer, ontferm U over ons. Christus, aanhoor ons.
Christus, verhoor ons.
God, hemelse Vader, ontferm U over ons.
God, heilige Geest, ontferm U over ons.
God Zoon, Verlosser van de wereld, ontferm U over ons.
Heilige Drievuldigheid, één God, ontferm U over ons.
Jezus, eeuwige Hogepriester, geef ons heilige priesters.
Jezus, die uw apostelen met de heilige Geest hebt geheiligd, geef ons,,
Jezus, die hen en alle priesters met Goddelijke macht hebt omkleedt, geef ons,,
Jezus, die aan uw priesters macht hebt gegeven het Offer der Heilige Mis op te dragen, geef ons,,
Jezus, die in de H. Mis de priesters met U en door U offeraar laat zijn, geef ons,,
Jezus, die U door priesterhanden laat uitdelen aan de zielen, geef ons,,
Jezus, die aan uw priesters de verkondiging van het woord Gods hebt opgedragen en toevertrouwd, geef ons,,
Jezus, die aan uw priesters de macht hebt gegeven om de zonden te vergeven, geef ons,,
Jezus, die hun macht gegeven hebt om te zegenen, geef ons,,
Jezus, die uw priesters hebt aangesteld tot uitdelers van uw genademiddelen, geef ons,,
Jezus, Goddelijke Middelaar, wij bidden U, verhoor ons.
Dat Gij aan de wereld vele en heilige priesters wilt schenken, wij bidden U,,
Dat de priesterroeping in vele edelmoedige jongenszielen moge ontluiken, wij bidden U,,
Dat zij die heilige roeping ongeschonden mogen bewaren, wij bidden U,,
Dat uw gelovigen de roeping tot het priesterschap mogen eerbiedigen en bevorderen, wij bidden U,,
Dat onze priesters waarlijk het zout der aarde mogen zijn, wij bidden U,,
Dat zij door hun heilig leven het licht der wereld mogen zijn, wij bidden U,,
Dat zij vurige zielenherders mogen zijn, wij bidden U,,
Dat zij gaarne om U en de zielen arm, miskend en lijdend willen zijn, wij bidden U,,
Dat al onze priesters vurige vereerders en apostelen van het H. Hart van Jezus mogen zijn, wij bidden U,,
Dat zij een grote liefde mogen hebben tot de Allerheiligste Maagd Maria, wij bidden U,,
Dat zij de sterkte der martelaars, het licht der belijders en de zuiverheid der maagden mogen bezitten, wij bidden U,,
Dat zij het volk dat aan hen is toevertrouwd, op de weg van het eeuwig heil mogen voeren, wij bidden U,,
Lam Gods, dat de zonden van deze wereld wegneemt, spaar ons Heer.
Lam Gods, dat de zonden van deze wereld wegneemt, verhoor ons Heer.
Lam Gods, dat de zonden van deze wereld wegneemt, ontferm U over ons.

Het gebed voor de zielen in het vagevuur van de

Heilige Gertrudis de Grote van Helfta.

Eeuwige Vader, ik offer U het meest kostbare bloed van Uw Goddelijke Zoon, Jezus,

in eenheid met de H. Missen die vandaag over de gehele wereld worden opgedragen,

voor alle zielen in het vagevuur, voor zondaars overal ter wereld, voor zondaars in de

universele Kerk, zondaars in mijn eigen huis en binnen mijn familie. Amen.

Wij bidden voor de volgende intenties:

Voor eenheid onder de christenen, wij bidden U verhoor ons

Voor wijsheid in geloof voor onze Heiligheid de paus, bisschoppen, priesters, diakens en leken, wij bidden U,,

Tot herstel van het Christelijk gezin, wij bidden U,,

Voor vrede onder de volkeren en in de harten van de mensen, wij bidden U,,

Voor genezing van mensen die blind, of slechtziend zijn, wij bidden U,,

Voor genezing van mensen die doof of slechthorend zijn, wij bidden U,,

Voor genezing van mensen met epilepsie, wij bidden U,,

Voor genezing van verslaafden, vooral van alcohol-, of drugs-, of nicotine-, of gok- of seksverslaving wij bidden U,,

Voor genezing van kankerpatiënten, wij bidden U,,

Voor genezing van mensen met diabetes of hartkwalen, wij bidden U,,

Voor genezing van mensen met long-, maag-, darm- keel- en stembandkwalen, wij bidden U,,

Voor genezing van mensen met stofwisselingsziekten, wij bidden U,,

Voor genezing van Parkingson-patiënten, wij bidden U,,

Voor genezing van ALS-patiënten, wij bidden U,,

Voor genezing van ME- of MS-patiënten, wij bidden U,,

Voor genezing van mensen die lijden aan depressiviteit, wij bidden U,,

Voor genezing van ziekten die hierboven niet zijn genoemd, wij bidden U,,

Monseigneur Savelberg wees onze voorspreker bij de Heer om genezing te vragen van onze ziekten,

handicaps en kwalen. Wij danken U voor Uw voorspraak bij de Heer en hopen dat er spoedig een

aantal van ons zal genezen en dat dit zal leiden tot Uw zalig- en heiligverklaring.

In de naam van de Vader, en de Zoon en de Heilige Geest. Amen.